Aktualności
W procesie nauki czytania podstawową rolę odgrywa narząd wzroku i percepcja wzrokowa, czyli zdolność do rozpoznawania i różnicowania bodźców wzrokowych oraz interpretowania ich w oparciu o wcześniejsze doświadczenia. Dlatego też prawidłowe widzenie jest tak ważne przy nabywaniu umiejętności czytania. Jeżeli oko nie pracuje prawidłowo, to pojawiają się zakłócenia odbioru spostrzeżeń wzrokowych, które często stanowią podstawową przyczynę trudności w czytaniu i pisaniu. I wtedy właśnie mówimy o optodysleksji, czyli zespole specyficznych trudności w nauce pisania i czytania, objawiających się jak dysleksja, a wynikających z zaburzeń widzenia, takich jak nieprawidłowa akomodacja oka (dostosowanie się oka do oglądania przedmiotów znajdujących się na różnych odległościach) i nieprawidłowa konwergencja (zaburzona współpraca pomiędzy oczami w czasie obserwacji blisko położonych przedmiotów).
Kolejną przyczyną trudności w czytaniu może być brak równowagi w pracy mięśni odpowiadających za poruszanie się oczu. Czasami oczy w czasie spoczynku ustawiają się nieco na zewnątrz, bądź nieco do środka. Wtedy, w trakcie pracy wzrokowej, niektóre mięśnie musza pracować intensywniej niż pozostałe, żeby oczy były ustawione prawidłowo. Szczególnie daje się to we znaki w trakcie czynności czytania, kiedy układ wzrokowy przez długi czas musi pracować w dużym natężeniu.
Zarówno zaburzenia akomodacji, konwergencji oraz nierównowaga mięśniowa nie są chorobą ani wadą wzroku i można je zlikwidować stosunkowo prostymi ćwiczeniami, które zaleci nam specjalista optyk, ortoptyk lub optometrysta.
OBJAWY OPTODYSLEKSJI:
PISANIE:
- trudności a utrzymaniem pisma w liniaturze zeszytu;
- trudności w przepisywaniu;
- trudności w pisaniu ze słuchu;
- mylenie liter b-p, d-b, d-g u-n, m-w, s-z, o-a, ę-e, ł-l;
- trudności w pisaniu wyrazów ze zmiękczeniami, dwuznakami, głoskami tracącymi dźwięczność (np. z w wyrazie „wóz”);
- opuszczanie drobnych elementów liter, gubienie liter, opuszczanie liter i cząstek wyrazów;
- błędy ortograficzne wynikające ze słabszej pamięci wzrokowej;
- zniekształcanie graficznej strony pisma;
- wolne tempo pisania;
- trudności w różnicowaniu wyrazów podobnie brzmiących (np. bułka-półka);
CZYTANIE:
- wolne tempo czytania („wymęczone”);
- błędy w czytaniu: zamiana liter opuszczanie liter, nieprawidłowe odczytywanie całych wyrazów;
- trudności we właściwej intonacji czytanej treści – zbytnia koncentracja na technice obniża rozumienie czytanej treści;
- opuszczanie linii lub odczytywanie jej ponownie, gubienie miejsca czytania;
- opuszczanie całego wiersza;
- zmiana kolejności liter i wyrazów;
- przestawianie liter w wyrazie, co zmienienia jego sens;
- niechęć do czytania, zwłaszcza głośnego;
- trudności w dzieleniu dłuższych wyrazów na sylaby (syntezie sylab);
- trudności w wyszukaniu najistotniejszych myśli w tekście;
Pewne symptomy optodysleksji pojawiają się już w wieku przedszkolnym. Do najbardziej znaczących należą: niechęć dziecka do kolorowania, tzw. „wyjeżdżanie za linie”, częste mylenie liter podczas prób ich od poznawania, szybka rezygnacja z podejmowania prób nauki czytania.
Rodzice pamiętajcie: optodysleksja to nie wyrok!
Można się jej pozbyć dzięki odpowiednim ćwiczeniom, wykonywanym pod okiem specjalisty. Jeżeli powyższe objawy zaobserwujecie u swojej pociechy, skonsultujcie się ze specjalistą.
Logopeda Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej w Łobzie
Beata Maroszczuk
W dniach 17.02.2014r. oraz 20.02.2014r. studentka V roku optometrii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu przeprowadziła na terenie Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Łobzie bezpłatne badania dzieci w kierunku optodysleksji. Zaproponowała również ćwiczenia, które mają usprawnić funkcji wzrokowe, używane w procesie czytania.